Eksploratorzy

Pałac w Kruszynie (woj. śląskie, pow. Częstochowa) został wybudowany w 1630r. dla wojewody sieradzkiego Kacpra Denhoffa, wg projektu włoskiego architekta Tomasza Poncino. Należał później do szeregu znanych polskich rodów m.in. Potockich, Walewskich i Lubomirskich. Lubomirscy doprowadzili pałac do rozkwitu i zgromadzili tutaj dużo dzieł sztuki, m.in. przywiezione z Wiśnicza portrety polskich królów i książąt, wiele z nich pędzla Bacciarelliego. Kolekcję tę odzyskał po wieloletnim procesie Jan Lubomirski. Znajdują się obecnie w Poznaniu, w prywatnym muzeum jego teściowej Janiny Kulczyk. Na terenie zespołu pałacowo-parkowego można zobaczyć także wzniesiony przez Lubomirskich (na fundamentach teatru Denhoffów) budynek administracyjny, XVIII-wieczny budynek z basztą stanowiący zaplecze gospodarcze dla pałacu, ruiny spiżarni i lodownię. Do atrakcji należy również Kaplica Sobieskiego, wybudowana dla króla Jana III Sobieskiego odpoczywającego tu w czasie odsieczy wiedeńskiej (wg innej wersji jest to zbudowana za czasów Lubomirskich Świątynia Diany) oraz ruiny „Pustelni Denhoffa”. W pustelni tej podobno zamieszkał Kacper Denhoff po śmierci syna. Syn ów pragnął ożenić się z Barbarą Szafraniec, córką dzierżawcy z Bogusławic. Dumny magnat nie mógł pogodzić się z takim mezaliansem, więc szybko problem rozwiązał – kazał spalić dwór dzierżawcy wraz z panną, w wyniku czego syn popełnił samobójstwo. Wg innej wersji syn zginął z ręki ojca, który go przypadkiem zastrzelił, sądząc że to zbliża się pragnący zemsty ojciec Barbary.
Pałac odwiedzali polscy królowie – Jan Kazimierz i Władysław IV. Odbyło się tu również wesele króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego z arcyksiężniczką austriacką Eleonorą Marią.

Jeśli chodzi o architekturę budowli to
cytując za http://www.it-jura.pl/pl/dwory.php?go=kruszyna

„Pałac o cechach północnowłoskiego renesansu i manieryzmu jest piętrowy, o planie zbliżonym do kwadratu z niewielkim wewnętrznym dziedzińcem. Na wszystkich narożach mieszczą się ryzality, od strony parku ukształtowane w rodzaj wież. Nie są one pierwotną zabudową i powstały poprzez późniejszą dobudowę. Między dachem a oknami I piętra widoczne są strzelnice kluczowe. W niektórych obramieniach okiennych umieszczono herby Denhoffów. Na osi wjazdowej alei znajduje się wejście główne zbudowane na kształt loggi o trzech arkadach. Nad nim wmurowana marmurowa tablica fundacyjna z 1630.”

Po II wojnie światowej w pałacu mieścił się do 1968r. Dom Dziecka, następnie administracja spółdzielni rolniczej. Później przez jakiś czas budynek niszczał. W końcu przeszedł w ręce potomka dawnych właścicieli – Stanisława Lubomirskiego. Aby dokonać renowacji potrzebni byli sponsorzy. Zespół pałacowo-parkowy miała przejąć Fundacja Lady Sue Ryder, która zamierzała przystosować go na potrzeby sanatorium i szpitala dla niepełnosprawnych. Niestety działania te nie powiodły się. W związku z pogarszającym się stanem zabytku w 2004r. miejscowi radni stukali do drzwi różnych instytucji, które mogłyby wpłynąć na losy pałacu. Szukali też pomocy u znanego biznesmena Jana Kulczyka, który spowinowacony jest z Lubomirskimi.
Od 2005r. pałac znajduje się w rękach inwestora zagranicznego.

Źródło:

http://my.opera.com/Cz%C4%99stochowa%20 ... tartidx=10
Wikipedia

Tyle wiadomości ogólnych. Dla mnie zetknięcie z pałacem miało ciekawy przebieg. W czerwcu 2009r. podjechaliśmy pod pałacową bramę. Była szeroko otwarta, co odczytaliśmy jako pewnego rodzaju zaproszenie W związku z tym nie traciliśmy czasu na czytanie zawieszonej na bramie tabliczki, która mogłaby naruszyć to radosne przekonanie. Aleją wiodącą przez park ze starodrzewiem udaliśmy się w kierunku pałacu. Dostrzegliśmy mężczyznę, który rozmawiał z kimś przez komórkę. Poczucie grzeczności nakazało nam odczekać aż skończy rozmowę i zapytać o zgodę na eksplorację. Oczywiście oprócz grzeczności pewną rolę odegrało również szczekanie psa gdzieś w okolicach pałacu. Nie mieliśmy ochoty sprawdzać czy jest uwiązany. Dopiero rozpoczynaliśmy naszą wakacyjną podróż i strata spodni byłaby poważną stratą Zresztą byliśmy pewni zgody na eksplorację. Nikt tu nie mieszkał, więc nie naruszaliśmy „miru domowego”, a pałac był w takim stanie, że szpiegować nie było co, ani ukraść nie było czego.
W międzyczasie zrobiliśmy parę fotek – na szczęście, ponieważ to były nasze jedyne fotki.
Tajemniczy pan nakazał nam natychmiastowe opuszczenie terenu. W tym czasie jego telefon znów zadzwonił i usłyszeliśmy po raz pierwszy w życiu „tak, już tych państwa wyprowadzam” A oto co zobaczyliśmy przed wyprowadzeniem:

Pałac













Budynek z basztą – zaplecze gospodarcze





Zabudowania

Obelisk upamiętniający samobójczą śmierć syna Kacpra Denhoffa. Znajduje się w polu między Kruszyną a Borownem.

Jestem w rozpaczy, myślałem, że jeszcze nikt z nas tam nie dotarł i zostawiłem sobie ten obiekt na pierwsze słońce

Zostaliście wyproszeni ale zachowaliście zdjęcia,na szczęście.

_________________
"Jestem śląskie dziecko i Ślązakiem zginę.Kocham śląską ziemię i śląską krainę....."
Juliusz Ligoń.

[*] http://www.youtube.com/watch?v=4Fx4mshinO0 [*]

Nie martw się Marku, po dwóch latach od naszej wizyty powinno być tam znacznie więcej do oglądania, o ile to był prawdziwy remont. Zawsze możesz pominąć oficjalną alejkę i zagłębić się w chaszcze, oczywiście z gazem pieprzowym na psy Drugi wariant to skok przez ogrodzenie gdzieś w rejonie kościoła. Gdzieś tam w parku mieści się Kaplica Sobieskiego i Pustenia Denhoffa. Park jest duży, więc całego terenu nie upilnują. Wszystkie te cudeńka czekają na dzielnego odkrywcę o mężnym sercu

To prawda - zachowaliśmy zarówno zdjęcia jak i spodnie Zawsze to lepiej zostać wyprowadzonym niż spotkać nerwowego bulteriera, który jak piszą na tabliczkach "dobiega do furtki w 5 sekund". Obawiam się, że nasz czas ucieczki nie byłby aż tak dobry

coz, dobrze ze jest remont i palac przezyje.
szkoda, ze bedzie prawdopodobnie niedostepny dla publicznosci...

Mam dom w pobliskiej wsi czasem tam jeżdżę latem Chociaż ostatnio było tak zarośnięte że nie było widać niczego jedynie od strony kościoła co nieco :P Może jakoś uda mi się tam dostać I kilka zdjęć znalezionych tu http://www.kruszyna.pl/historia/historia.php no i oczywiście trochę opisu. Nie wiedziałem że przed pałacem stała fontanna

Dziś mam już prawie 60 lat. Lecz przez parę lat byłem wychowankiem Państwowego Domu Dziecka w Kruszynie który mieścił się w Pałacu Lubomirskich. Cała ta posiadłość była ogrodzona, do dyspozycji mieliśmy ładne obiekty sportowe, a w parku można było znaleźć sporo grzybów. Jako dziecko poznałem wiele tajemnic tego pałacu,
myszkowaliśmy wszędzie gdzie się tylko dało, a było gdzie i za czym. Dzięki nam niejeden Wychowawca się bogacił, no i ja w tym czasie posiadałem sporo pieniędzy. Internauci mają słuszną rację że on kryje wiele tajemnic, lecz nie tylko. Dla dobra tego obiektu nie mogę wiele opisywać. Jeżeli nawet jest nowy właściciel to na pewno nie zdaje sobie sprawy co ma. Do dnia dzisiejszego nikt nie podał przyczyny, dlaczego zlikwidowano Dom Dziecka w tym Pałacu? Gdy teraz zobaczyłem fotografie tego obiektu, to aż przykro.

małe sprostowanie - Inwestorem jest małżeństwo z Polski, a jedynie mieszkający za granicą. W pałacu prowadzone są prace związane z zabezpieczeniem stropów i konstrukcji dachu, więc wszelkie eksploracje raczej nie wchodzą w grę. Inwestor zamieszkuje oficynę.... i mało komfortowe są wężyki ciekawskich. Proszę dać mu czas na renowację a być może spodoba się efekt.

Cześć,

Dziękuję za ładne zdjęcia, i rozpoczęcie tego interesującego wątku.

Nie tak dawno dowiedziałem że część moich przodków zamieszkiwała Kruszynę (jeden z przodków był plenipotentem tego majątku - tj. Jan Jagas, przynajmniej tak niesprawdzona wieść niesie .

Czy ktoś z Was ma może jakieś sugestie jak zweryfikować tą informację ? dosyć gruntowny "googling" nie dał jasnych odpowiedz

Dziękuję z góry za pomoc.

Pozdrawiam

W internecie (jeszcze) wszystkiego się nie znajdzie. Proponuję zacząć od kościelnych ksiąg, ewentualnie kontynuować w państwowych zbiorach archiwalnych.
Zawsze można się ciekawych koneksji doszukać.

Zdjęcia pałacu z austriackiego archiwum państwowego (datowane na 05.12.1917).


https://www.archivinformationssystem.at ... ID=2228676


https://www.archivinformationssystem.at ... ID=2228677

_________________
Jeśli gdzieś nie wyświetlają się moje zdjęcia, proszę o PM.

— Patrz, Kościuszko, na nas z nieba! —
raz Polak skandował
i popatrzył nań Kościuszko,
i się zwymiotował.
K.I.Gałczyński